Piłka nożna na igrzyskach olimpijskich

Rozgrywki piłki nożnej są obecne na igrzyskach olimpijskich od 1900 roku, gdy zadebiutowały w Paryżu. Od tego czasu tylko raz – w 1932 roku w Los Angeles tej dyscypliny zabrakło na najważniejszym wydarzeniu każdego sportowego czterolecia. Obok mistrzostw świata i poszczególnych kontynentów złoty medal olimpijski to najcenniejsze trofeum, jakie można zdobyć w reprezentacyjnej piłce. Polacy również zapisali się na kartach historii, zdobywając trzy medale olimpijskie, w tym złoto w 1972 roku w Monachium.

W igrzyskach olimpijskich mogą brać udział zespoły piłkarskie reprezentujące poszczególne kraje, w składzie których znajdują się osoby posiadające dane obywatelstwo i zostały powołane przez trenera zwanego selekcjonerem. Od 1900 roku w igrzyskach startują mężczyźni, a od 1996 roku – od igrzysk w Atlancie także kobiety.

Zasady rozgrywania zawodów zmieniały się kilkukrotnie

Aż do 1930 roku igrzyska olimpijskie w piłce nożnej były najważniejszymi rozgrywkami międzynarodowymi w tej dziedzinie. Później jednak zaczęto organizować mistrzostwa świata, które przejęły tę rolę, a impreza olimpijska bardzo ucierpiała przez zakaz udziału w niej profesjonalnych piłkarzy. W 1960 roku ograniczono ilość uczestników igrzysk do 16 drużyn, które zaczęto dzielić na cztery grupy, w których każdy grał z każdym. Najlepszy zespół danej grupy wchodził do półfinałów, a następnie do finału (oraz meczu o trzecie miejsce) i w ten sposób wyłania się medalistów igrzysk olimpijskich. W 1984 roku w Los Angeles zapadła decyzja, że profesjonaliści z Azji, Ameryki, Oceanii i strefy CONCACAF mogą startować w igrzyskach. Dla pozostałych piłkarzy zakaz został usunięty w 1992 roku, jednak wtedy pojawiło się nowe obostrzenie – ograniczenie wiekowe. Podczas igrzysk w drużynie może się znaleźć tylko trzech graczy w dowolnym wieku, a wszyscy pozostali muszą w dniu rozpoczęcia igrzysk nie przekroczyć 23. roku życia. Dlatego też przez wielu reprezentacja olimpijska nazywana jest reprezentacją narodową U-23.

Najwięcej medali mają Stany Zjednoczone

W łącznej klasyfikacji medalowej kobiet i mężczyzn najwięcej medali – cztery złote, dwa srebrne i jeden brązowy ma reprezentacja Stanów Zjednoczonych. Pięć z tych siedmiu medali zdobyły panie. Na drugim miejscu z trzema złotami, jednym srebrem i dwoma brązami są Węgry, natomiast trzy złote krążki ma w swoim dorobku Wielka Brytania. Polska sklasyfikowana jest na ósmej pozycji z trzema medalami – złotem i dwoma srebrami, oczywiście wszystkie nasze medale zdobyli mężczyźni. Kobieca drużyna z Polski jeszcze nigdy nie znalazła się na igrzyskach olimpijskich.

Trzy medale Polaków

Reprezentacja Polski zadebiutowała na igrzyskach olimpijskich w 1924 roku w Paryżu, kończąc rywalizację na I rundzie pucharowej. 12 lat później w Berlinie było znacznie lepiej – nasi piłkarze dotarli do czwartego miejsca. W kolejnych igrzyskach w 1952 roku w Helsinkach reprezentacja dotarła do II rundy pucharowej, a w 1960 roku w Rzymie do I rundy grupowej. Po raz kolejny nasi piłkarze pojawili się na igrzyskach olimpijskich w 1972 roku w Monachium i odnieśli ogromny sukces, wygrywając rozgrywki i zdobywając złoty medal. Do triumfu doprowadził ich legendarny trener Kazimierz Górski. Wśród złotych medalistów znaleźli się m.in. Kazimierz Deyna, Włodzimierz Lubański, Grzegorz Lato, Kazimierz Kmiecik, Robert Gadocha i Antoni Szymanowski. Nasi piłkarze pojawili się na igrzyskach jeszcze dwukrotnie i za każdym razem zdobywali srebrne medale – najpierw w 1976 roku w Montrealu, również pod wodzą Kazimierza Górskiego, a później w 1992 roku w Barcelonie po drugie miejsce drużynę poprowadził Janusz Wójcik.