Piłka nożna – historia sportu

Piłka nożna, nazywana z angielska futbolem, to obecnie poważna dyscyplina sportu – świadczy o tym prestiż, jakim cieszą się zawodnicy najlepszych drużyn, uwielbienie ich fanów oraz ogromne emocje, jakie wzbudzają pucharowe rozgrywki, organizowane w regularnych odstępach czasu. Tym bardziej nieprawdopodobne może się wydawać to, że jest to pewien punkt docelowy, do którego dotarły zupełnie proste zabawy z wykorzystaniem piłki, względnie jakiegokolwiek lekkiego przedmiotu, praktykowane już przez społeczności najstarszych cywilizacji. Naturalną metodą funkcjonowania człowieka jest bowiem wykonywanie zasadniczych czynności przy pomocy rąk – zabawa, której zasady na to nie pozwalają była postrzegana od wieków jak wyzwanie, sprawdzian sprawności oraz świetna rozrywka. Za kolebkę tego sportu uznaje się właśnie Wyspy Brytyjskie (stąd też upowszechniona, angielska nazwa) – w każdym razie zachowały się piśmienne źródła historyczne, poświadczające że podobne praktyki obserwowano wśród ludów zamieszkujących te rejony na początku tego tysiąclecia.

Skodyfikowanie zasad

Wysypy Brytyjskie były również miejscem, gdzie dokonano ustalenia kluczowych zasad piłki nożnej, jakie obowiązują do czasów dzisiejszych. Gra w piłkę angażowała przede wszystkim uczniów szkół – nie tylko z uwagi na ich własne chęci, ale również dlatego, że zażywanie tego rodzaju ruchu na świeżym powietrzu postrzegano jako dobre dla zdrowia młodzieży. Doceniano już poza tym fakt, że gra uczyła pracy zespołowej oraz przestrzegania zasad dyscypliny. Pierwsze mecze współczesnej piłki nożnej można opisać dzisiejszym językiem jako rozgrywki ligowe – to przedstawiciele poszczególnych szkół rywalizowali bowiem ze sobą. Aby zapewnić graczom jasność zasad i uniknąć nieporozumień, zdecydowano zapisać obowiązujące reguły. Pierwszy znany spis zasad gry w piłkę nożną pochodzi ze szkoły w Cambridge i jest datowany na 1848 rok. Zaznaczyć należy, że futbol wyewoluował z powszechniejszego wcześniej rugby, które dopuszcza posługiwanie się rękami podczas gry. Co więcej, początkowo dopuszczalne było wykonywanie tylko konkretnych technik przemieszczania się wraz z piłką – obejmowały one dryblowanie i młyn. Współpraca między zawodnikami drużyny, polegająca na umiejętnym przekazywaniu sobie piłki, również była dość późno wprowadzonym elementem, do którego wprowadzenia przyczynili się zawodnicy szkoccy. Zasady spisane przez Sheffield Football Club wzbogacały grę w rzuty wolne, rożne i z autu. Rzut karny został wprowadzony do reguł futbolu w 1902 roku, w tym samym czasie ustalono i uregulowano również kwestię obecności sędziów – ich uprawnień czy miejsca na boisku. Słynne żółte i czerwone kartki to dosyć młody piłkarski wynalazek, bo pochodzący z 1970 roku. W XX wieku dochodziło dwukrotnie do oficjalnego określania i jednocześnie unowocześniania zasad gry, ostatnie tego typu wydarzenie miało miejsce w 1997 roku. Organizacją odpowiedzialną za dokonanie takiej kodyfikacji jest Międzynarodowa Rada Piłkarska (oryginalna nazwa to International Football Association Board).